ouders-en-jongeren.jpg

De kinderrechter kan kinderen ‘onder toezicht stellen’. Dan krijgt het gezin begeleiding bij het opvoeden, onvrijwillig. JbOV-jeugdbeschermers ondersteunen ouders en jeugdige.

Ondertoezichtstelling, wat is dat?

Volgens de Nederlandse wet hebben ouders meestal het ouderlijk gezag over hun kind, zij zijn verantwoordelijk. Zij voeden een kind op, zorgen voor een huis, voor eten en verzorgen het kind. Ook zorgen zij ervoor dat een kind naar school gaat.
Soms zijn ouders niet in staat hun kinderen op te voeden. Als er grote zorgen zijn over de opgroeisituatie doet de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) onderzoek. Op basis van dat onderzoek besluit een kinderrechter wat er gebeurt. Het kan zijn dat de kinderrechter besluit dat een jeugdige onder toezicht moet worden gesteld. Een ondertoezichtstelling (OTS) is een wettelijke kinderbeschermingsmaatregel. Een gezin krijgt dan verplicht begeleiding bij de opvoeding. Jeugdbescherming Overijssel voert deze maatregel uit. Bij een OTS wordt de jeugdige gekoppeld aan een jeugdbeschermer.

Hoe lang duurt een OTS?

Het is de bedoeling dat door de ondertoezichtstelling de situatie thuis verbetert, zodat ouders na de begeleiding hun kind weer alleen kunnen opvoeden. Een OTS geldt voor maximaal een jaar en kan worden verlengd. Tijdens de OTS wordt gekeken hoe het gaat met de jeugdige. Als het goed gaat kan de OTS stoppen. De kinderrechter besluit of een OTS verlengd wordt. De jeugdbeschermer adviseert de kinderrechter. Ouders kunnen ook zelf hun mening geven bij de kinderrechter. De maatregel OTS eindigt zodra een jeugdige achttien wordt.

Zijn er kosten aan een OTS?

Gemeenten betalen de begeleiding door JbOV. Als een jeugdige in een landelijke instelling wordt geplaatst, dan wordt aan ouders een ouderbijdrage gevraagd.

Wat doet de jeugdbeschermer?

De ouders krijgen tijdelijk ondersteuning van een jeugdbeschermer bij de opvoeding. Terwijl de jeugdbeschermer ondersteuning biedt en de benodigde hulp organiseert, houden de ouders het gezag over hun kinderen. Ouders blijven verantwoordelijk, ook financieel. Belangrijke beslissingen over hun kind nemen ze samen met de jeugdbeschermer. Voor JbOV is de veiligheid van de jeugdige het belangrijkst.
De jeugdbeschermer legt aan de jeugdige en de ouders uit wat er gaat gebeuren. En wat het gezin van hem kan verwachten. De jeugdbeschermer verzamelt alle informatie die hij nodig heeft. Hij kan ook vragen stellen aan anderen. Bijvoorbeeld aan familie of buren, de huisarts of op school.
De jeugdige, ouders en de jeugdbeschermer maken samen een 'plan van aanpak OTS' om de opgroeisituatie te verbeteren. Samen bekijken jullie wie van de familie, vrienden of buren, kan helpen. 

Wat staat er in het plan van aanpak OTS?

• Wat er precies aan de hand is.
• Waarom de OTS is uitgesproken.
• Aan welke doelen gewerkt wordt om de situatie te verbeteren.
• Wat er van de jeugdige en ouders wordt verwacht.
• Wie hen daarbij helpt.

Wat zijn de rechten en plichten bij een OTS?

De begeleiding en steun van de jeugdbeschermer is verplicht. Als ouders, de jeugdige of de jeugdbeschermer het niet eens zijn over het plan, heeft de jeugdbeschermer het recht om beslissingen te nemen. De jeugdbeschermer kan een schriftelijke ‘aanwijzing’ geven. Hij kan bijvoorbeeld aan ouders de opdracht geven dat zij ervoor moeten zorgen dat hun kind naar school gaat. Als een jeugdige 12 jaar of ouder is, kan de jeugdbeschermer ook de jeugdige een aanwijzing geven. Als de jeugdige of de ouders het er niet mee eens zijn, kan er binnen twee weken bij de kinderrechter bezwaar worden gemaakt. De kinderrechter beslist dan of de aanwijzing wel of niet moet worden opgevolgd.

thuis wonen of niet?

JbOV vindt dat elke jeugdige het beste bij zijn ouders kan wonen. Maar soms is thuis wonen niet veilig. Dan verzoekt JbOV de kinderrechter om de jeugdige (tijdelijk) uit huis te plaatsen. In het verzoek staat ook de mening van de jeugdige. Als een jeugdige geen uithuisplaatsing wil, dan kan de jeugdige dit aan de kinderrechter vertellen. De kinderrechter neemt het besluit. Een uithuisplaatsing duurt maximaal een jaar en kan op advies van de jeugdbeschermer ieder jaar verlengd worden.

Waar gaat een jeugdige wonen bij een uithuisplaatsing?

Met de jeugdige en de ouders zoekt de jeugdbeschermer een geschikte plek, het liefst bijvoorbeeld bij familie of vrienden. Als dat niet kan, zoeken we een plek in een pleeggezin of bijvoorbeeld een leefgroep van een zorgaanbieder.  Als een jeugdige niet meer thuis woont probeert de jeugdbeschermer de ouders wel te betrekken bij de opvoeding. Hij spreekt af hoe ouders en kind samen contact houden.

 

Woonplaatsbeginsel; speuren naar wie de rekening betaalt

Per 1 januari 2022 is de Jeugdwet aangepast wat betreft het woonplaatsbeginsel. Belangrijk, want mede op basis van het woonplaatsbeginsel wordt de financiering van de jeugdzorg geregeld. De wijziging in de Jeugdwet is een verbetering op de oorspronkelijke wet, maar zorgde eerst voor heel veel extra administratieve last bij zowel de gemeenten als bij zorgaanbieders en Jeugdbescherming Overijssel (JbOV). Bij JbOV hebben veel medewerkers tijdens de uitvoering van hun werk te maken met het woonplaatsbeginsel. De jeugdbeschermers, de medewerkers van de secretariaten èn Truus Renirie van de afdeling Financiën & Informatievoorziening. Met Truus ga ik in gesprek over de toepassing van deze wetsaanpassing in de praktijk.  

Lees meer